Nepoznate osobe polomile su mermernu ploču na spomeniku na Ravnom lazu u Piperima, na mjestu gdje je donijeta odluka o podizanju Trinaestojulskog narodnog ustanka. Predsjednik Udruženja boraca i antifašista Pipera Milutin Ljumović kaže za Portal RTCG se nada da će policija brzo naći počinioce, koji kako smatra, zaslužuju najveću kaznu.
Ljumović sumnja da je ploča uništena najvjerovatnije tokom noći.
„Juče oko 15 sati sve je bilo u redu, a kako komšije ništa nijesu vidjele sumnjamo da se to dogodilo tokom noći“,
Smatra da je oskrnavljen jedan od najvećih spomenika i osudio je vandalski čin.
„Spomenik je bio značajan ne samo u Crnoj Gori već i šire. Ovo je strašno. Niko decenijama nije ništa uradio ovom spomeniku i sad je neko slomio ploče na kojima su bila imena velikih ljudi. Nadam se da će policija naći počinioce, jer zaslužuju najveću kaznu“, kazao je Ljumović Portalu RTCG.
Istakao je da su na ploči bila upisana imena učesnika sastanka Pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru, Boku i Sandžak koji su donijelu odluku o podizanju Trinaestojulskog ustanka.
„Tri države u Evropi su objavile da je Crna Gora prva donijela odluku o dizanju ustanka u Drugom svjetskom ratu. Zato je to tako važan spomenik. Ploča je izlomljena da se ne može sastaviti. Vjerujem da će država i Glavni grad pomoći da jr obnovimo“, dodao je Ljumović.
Kazao je za Portal da je policija izvršila uviđaj.
Na mjestu gdje je spomenik, član Politbiroa CK KPJ i Glavnog štaba NOP odreda Jugoslavije Milovan Đilas je, po dolasku u Crnu Goru, 8. jula 1941. godine održao sastanak Pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru, Boku i Sandžak, kojem su prisustvovali: politički sekretar PK Božo Ljumović, organizacioni sekretar PK Blažo Jovanović, kao i članovi Pokrajinskog komiteta: Radoje Dakić, Savo Brković, Budo Tomović, Vido Uskoković, Krsto Popivoda i Periša Vujošević.
Na sjednici je jednoglasno donesena odluka o podizanju ustanka i riješeno da što prije otpočnu oružane akcije.
Trinaestojulski ustanak naroda Crne Gore je bio do tada najveći ustanak u porobljenoj Evropi. Otpočeo je 13. jula 1941. godine, pod rukovodstvom KPJ, a trajao je do polovine avgusta, kada je ugušen jakom italijanskom ofanzivom. Borbe su nastavljene daleko nakon toga.
Ustanak je izbio 13.7. 1941. godine, neposredno nakon početka formiranja proitalijanske crnogorske vlade. Ustaničke formacije su, koristeći iznenađenje, napale italijanske snage, zadale im teške gubitke i preuzele vlast nad mnogim oblastima Crne Gore.
Od 1941. do 1945. godine u NOR-u je poginulo 250 Pipera, a od toga broja 111 nije imalo više od 25 godina.
Teritorija plemena Pipera obuhvata prostor od razvalina stare Duklje do Trmanje, Štitova Lukavice i Martinića.
Trinaesti jul danas se obilježava kao Dan državnosti Crne Gore.
