ROŽAJSKU ŠUMU KORISTI NEKOLIKO PORODOCA

0
1243

Šumsko bogatsvo sa kojim raspolaže rožajska opština, predstavlja najvredniji i praktično jedini prirodni resurs, zbog čega, uostalom drvoprerada u svim razvojnim planovima lokalne vlasti predstavlja najozbiljniju razvojnu šansu opštine.
Kada se govori o ovom daru prirode, mnogi su spremni da njegov značaj za ovu opštinu uporede sa morem koje ono ima za primorske gradove, s jednom razlikom da od mora koristi imaju, praktično svi građani tih opština dok su šume privilegija veoma malog broja vlasnika drvoprerađivačkih kapaciteta o čemu svjedoči podatak da u ovoj opštini ima 80-tak privatnih firmi u toj oblasti koje zapošljavaju svega oko 280 radnika. I taj broj je upitan. Prema mišljenju upućenih u ovu oblast, broj zapošljenih se uvećava samo u trenutku kada se raspiše konkurs za dodjelu koncesija kako bi se ispunili traženi uslovi, ali se već sa završetkom raspodjele prepolovi prikazani broj radnika. Da li je to stvarno tako, morale bi kontrolom da utvrde nadležne inspekcijske službe i da obavijeste Upravu za šume kako bi se takvi koncesionari izbrisali sa spiska za narednu raspodjelu.

Na godišnjem nivou, podijeli se oko 60-65.000 m3, drvne mase što nije beznačajna količina, ako se zna da je preduzeće „Gornji Ibar“,u vrijeme dok je poslovalo dobijalo desetak do petnaest hiljada kubika više, ali je zapošljavalo preko 1.000, a prema nekim podacima, taj se broj u nekim periodima kretao i skoro do 2.000 radnika. Pored zapošljavanja, nekadašnji rožajski drvoprerađivač, decenijama je predstavljao lokomotivu razvoja ovoga kraja. Izdvajana su značajna sredstva za izgradnju mreže šumskih i lokalnih puteva, za izgradnju radničkih stanova, za stipendiranje studenata, finasiranje sporta i kulture, pomoć siromašnim porodicama naročito u obezbjeđivanju ogrijeva, ali i za liječenje i slično.

Danas, cjelokupno šumsko bogatstvo koriste vlasnici firmi koje se bave drvopreradom i koje, uglavnom zapošljavaju članove uže porodice. Osim što plaćaju koncesije, mnoge od tih firmi nijesu spremne da „odvoje“ ni jedan cent za opšte dobro, odnosno za finasiranje sportskih klubova koji se nalaze na rubu gašenja ili za kulturne manifestacije. Istina, Zakonom o raspodjeli sredstava od koncesija, lokalnim upravama sa čijeg se područja vrši eksplatacija šumskih sortimenata, pripada čak 70% tih sredstava. I to je u svakom slučaju dobar potez Vlade. Ali s druge strane, ako se sagleda način trošenja tih sredstava, dolazi se do podatka da se ona uglavnom koriste za plate brojne administracije koja je, naročito posljednjih godina zapošljavana bez ikakvog reda, uglavnom u partijske svrhe. Građani, naročito oni koji nemaju svojih članova zapošljenih u lokalnoj upravi, ne bez razloga postavljaju pitanje, „a kakve mi imamo koristi od šume kojom obiluje ovaj kraj“.

Na godišnjem nivou, u opštinski budžet se slije skoro milion od koncesija. I umjesto da ta sredstva imaju strogu namjenu u smislu zadovoljenja opštih potreba građana kroz izgradnju infrastrukture, stanbenih objekata, finasiranje sporta i kulture, ona se u najvećem dijelu koriste za plate zapošljenih. I dok Rožaje ima svoje more u vidu nepreglednog šumskog bogatsva, i dalje, nažalost slovi kao jedna od najnerzvijenih opština čiji se budžet u velikoj mjeri „puni“ iz egalizacionog fonda čija je osnovna namjena „da se smanji jaz između razvijenih i manje razvijenih opština u državi“.

Međutim, upitno je koliko se ta sredstva usmjeravaju u razvojne planove koji bi omogućili da se taj jaz smanji. Kao posljedica takvog upravljanja opštinom i raspolaganja sredstvima od koncesija i egalizacionog fonda, danas imamo odlazak armije mladih ljudi u zemlje Zapadne Evrope, koji napuštaju ovu sredinu jer ne mogu da nađu posao u svom gradu ukoliko nijesu uz one partijske strukture koje o tome odlučuju. Na Birou rada, u ovom trenutku se nalazi blizu 4.000 osoba, od kojih je skoro 500 sa višom i visokom stručnom spremom svih obrazovnih profila. Da li bi i kada, makar dio njih mogao da nađe posao u realnom sektoru-proizvodnji, prije svega bolje osmišljenim korišćenjem šuskog bogatsva, pitanje je za ljude koji upravljaju ovom opštinom.

F.Kalić