Kolika je seizmička opasnost na teritoriji Crne Gore?

0
744

Nakon katastrofalnog zemljotresa koji je 15. aprila 1979. godine pogodio Crnogorsko primorje (sa intenzitetom IX stepeni MCS skale) realizovan je obiman seizmološki projekat koji je imao za cilj: utvrđivanje regionalnih seizmoloških karakteristika teritorije Crne Gore i utvrđivanje detaljnih seizmoloških karakteristika teritorija urbanih područja svih opština Crne Gore. Projekat je realizovan uz kompleksna geološka i geofizička istraživanja u periodu od 1980. – 1986. godine. Priložena karta predstavlja uprošćeni rezultat seizmičke regionalizacije teritorije Crne Gore, a prikazuje zone osnovnog stepena seizmičnosti u MCS skali, koji će se sa vjerovatnoćom od 63% dogoditi u pripadajućim zonama, tokom narednih 100 godina. Tako, na primjer, u narednih 100 godina, na teritoriji grada Podgorice i okoline treba očekivati zemljotres intenziteta VIII stepeni MCS skale, sa vjerovatnoćom od 63%.

Ovaj način iskazivanja stepena seizmičke opasnosti predstavlja prognozu u tzv. dugoročnom obliku. Na osnovu karte je očigledno da se seizmička opasnost smanjuje u smjeru i pravcu od primorja ka unutrašnjem dijelu kopna.

Crnogorsko primorje i zaleđe okarakterisano je očekivanim intenzitetom od IX stepeni MCS, dok je krajnji sjever – sjeveroistok (između Pljevalja i Bijelog Polja) praktično aseizmičan. Osnovni stepen seizmičkog intenziteta ne izražava lokalne efekte tla pri dejstvu zemljotresa već se odnosi na tzv. uslove čvrste stijene.  Seizmički  efekti lokalnog tla, kao i efekat nivoa podzemne vode (što je inače veoma značajno u dinamičkim uslovima dejstva zemljotresa), obuhvaćeni su u okviru detaljnih seizmičkih mikrorejonizacija teritorija urbanih prostora za svaku opštinu Crne Gore posebno. Na tim kartama je specifiziran i koeficijent seizmičkog intenziteta koji se koristi za definisanje maksimalnih očekivanih seizmičkih sila pri dejstvu zemljotresa na građevinske objekte.

   Seizmička aktivnost nekog regiona može se kvantifikovati i brojem dogođenih zemljotresa u jedinici vremena. Broj registrovanih zemljotresa u Crnoj Gori varira u vrlo širokim granicama, što je inače slučaj i u svjetskim okvirima. Tokom uobičajeno seizmički mirne godine, Seizmološki zavod registruje na teritoriji Crne Gore prosječno oko 400 zemljotresa, sa magnitudama iznad 1.2 jedinice Rihterove skale. Međutim, tokom seizmički aktivnih godina, taj broj može dostići cifru od preko 30.000 (iznad magnitude 1.0).